Van de vlakke wadden tot het heuvelachtige zuiden van Nederland wordt er geboerd en ook hard gewerkt aan het toekomstbestendig maken van de zuivelketen. In de serie ‘Vernieuwing in de provincie’ belicht The Milk Story mooie initiatieven uit steeds een andere provincie. We trappen af met de provincie Friesland waar de rol van water sinds oudsher groot is en de boerenerven binnenkort schoner dan ooit tevoren zijn. Melkveehouder Anton de Wit uit Oldeberkoop vertelt:
“Ruim anderhalf jaar geleden ben ik samen met mijn vrouw en kinderen in Oldeberkoop komen wonen. Onze melkveehouderij elders in Friesland was verkocht en er stond ons op dit melkveebedrijf een nieuwe uitdaging te wachten. Een grondige herinrichting van het erf en een vernieuwde stal stonden op het programma. Ik kan u nu met gepaste trots vertellen dat de nieuwe stal zo goed als klaar is. Het is een prachtige stal geworden met veel ruimte voor de koeien. Nu is het erf aan de beurt.
Erf op de schop
Het hele erf gaat op de schop. De vaste mestopslag wordt verplaatst en we treffen nog wat maatregelen die het logistiek op het erf allemaal gemakkelijker maken. De eerste aanpassing is al gedaan: de klinkers waar veel gras en onkruid tussen groeiden zijn vervangen door beton. Het resultaat mag er zijn. Het erf is veel vlakker en we kunnen het nu beter schoon houden. Een schoon erf ziet er ook voor bezoekers en de omgeving een stuk aangenamer uit, en dat vinden we belangrijk.
Schoon erf, schoon water
"Nu we het erf gaan aanpakken, is het logisch om ook te kijken naar maatregelen die erfafspoeling voorkomen"
Nu we het erf gaan aanpakken, is het logisch om ook te kijken naar maatregelen die erfafspoeling voorkomen. Over erfafspoeling wordt gesproken als er sprake is van rechtstreekse afstroming van afvalstoffen naar het oppervlaktewater en de bodem doordat hemelwater in contact komt met bijvoorbeeld voer, mest of perssappen. Wij boeren hebben onze verantwoordelijkheid te nemen, ook op dit gebied. Maar hoe pak je dat aan? Toen we hier kwamen, hadden we daar nog niet zo’n goed beeld bij. Collega ondernemers bij ons in de buurt wezen ons op de pilot Schoon Erf, Schoon Water. Een project dat LTO Noord, AJF, NMV en Wetterskip samen doen in Friesland en waarin het terugdringen van erfafspoeling centraal staat.
In de eerste startbijeenkomst, nu zo’n jaar geleden, werd ons verteld wat de nieuwste wet- en regelgeving is met betrekking tot erfafspoeling en kregen we meteen al tips die we op een relatief eenvoudige manier op het erf konden toepassen. Heel nuttig, dus ik heb me meteen ingeschreven als deelnemer.
Perssappen verantwoord afvoeren
Na de startbijeenkomst kwamen er twee adviseurs op mijn bedrijf, een van de landbouw en een van Wetterskip Fryslân. Samen hebben we een rondje gelopen over het erf en de mogelijkheden besproken. De adviseurs dachten goed mee en uiteindelijk kwamen we samen tot de conclusie dat de vaste mestopslag het beste naast de mais geplaatst zou kunnen worden en dat de afvoer daarvan aangesloten kan worden op de sleufsilo. Bij de sleufsilio plaatsen we dan een afvoerputje, zodat alle perssappen en meststoffen verantwoord afgevoerd worden. Deze plannen gaan we binnenkort uitvoeren. Samen met de loonwerker hebben we een mooi plan gemaakt, dus dat komt helemaal goed.
Niet ‘top of mind’ maar wel nodig
Bij veel melkveehouders staat terugdringen van erfafspoeling niet bovenaan het wensenlijstje. Toch vind ik het belangrijk om er wel mee aan de slag te gaan. Het hoeft niet moeilijk te zijn en het levert veel voordelen op. Als je alles op orde hebt, voorkom je een vervelende boete van het waterschap. Voorkomen is altijd nog beter dan genezen! Bovendien laat je aan je omgeving zien dat je als boer je verantwoordelijkheid neemt en werkt aan schoner water. Een win-win situatie wat mij betreft!”